Dòng TIN HÀNG NGÀY – ngày 5 tháng 2, năm 2025
Tổng thống lâm thời của Syria Ahmed al-Sharaa gặp Thái tử Saudi Mohammed bin Salman tại thủ đô Riyadh [Ả-rập Xê-út] trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên với tư cách là nhà lãnh đạo Syria, cho thấy sự thay đổi lớn từ thời Assad không thân thiện (Reuters)
Tổng thống Ai Cập Sisi và Tổng thống Hoa Kỳ Trump thảo luận về Gaza trong cuộc điện đàm; nhà lãnh đạo Ai Cập bày tỏ sự tin tưởng rằng Tổng thống Trump có thể mang lại hòa bình cho khu vực (Reuters)
Thủ tướng Qatar Al Thani kêu gọi Hamas và Israel lập tức bắt đầu đàm phán giai đoạn hai của lệnh ngừng bắn tại Gaza, thêm rằng không có kế hoạch rõ ràng về thời điểm các cuộc đàm phán sẽ bắt đầu (Reuters)
Hoa Kỳ muốn Ukraine tổ chức bầu cử, có khả năng vào cuối năm 2025, nhất là nếu đạt được lệnh ngừng bắn với Nga trong vài tháng tới, đặc phái viên của Tổng thống Trump về Ukraine Keith Kellogg cho biết, tìm cách duy trì nền dân chủ của Ukraine (Reuters)
Tổng thống Hoa Kỳ Trump áp mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico, Canada và 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc, yêu cầu cả ba nước ngăn chặn dòng chảy thuốc fentanyl vào Hoa Kỳ và Mexico và Canada ngừng cho phép những người nhập cư bất hợp pháp vượt qua biên giới hoặc đối diện với mức thuế tiếp tục/mạnh hơn (Reuters)
Tổng thống Trump thừa nhận người Mỹ có thể cảm thấy “một chút đau đớn” trong ngắn hạn từ các mức thuế quan toàn diện đối với Mexico, Canada và Trung Quốc, nhưng sẽ thịnh vượng trong dài hạn khi nước Mỹ ngừng bị “lừa đảo bởi hầu hết mọi quốc gia trên thế giới” (Reuters)
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rubio nói với Panama hãy chấm dứt ảnh hưởng của Trung Quốc đối với kênh đào hoặc đối diện với hành động của Hoa Kỳ trong chuyến thăm với Tổng thống Panama Mulino, đã đồng ý không gia hạn sáng kiến đầu tư Vành đai và Con đường của Trung Quốc và xem xét các thỏa thuận khác liên quan đến Trung Quốc và các doanh nghiệp Trung Quốc cũng như tuyên bố sẽ tiếp tục hợp tác với Hoa Kỳ về vấn đề di cư (Reuters)
Phân tích: Tổng thống Hoa Kỳ Trump có thể truy tố những người chịu trách nhiệm về các vụ kiện pháp lý giả mạo chống lại Ông với lý do can thiệp bầu cử, vì họ đã sử dụng hệ thống tư pháp Hoa Kỳ như một vũ khí chính trị để cố gắng và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024 – thất bại thảm hại, mặc dù vẫn làm hoen ố thành tích của Tổng thống – và đã đến lúc công lý phải được thực thi, không phải để “trả thù”, mà là để ngăn cản và ngăn chặn sự lạm dụng trong tương lai và khôi phục niềm tin của người dân Hoa Kỳ vào hệ thống tư pháp (The Federalist)
Tổng thống Trump đình chỉ tài trợ của nhà nước cho phẫu thuật chuyển đổi giới tính hoặc liệu pháp hormone cho trẻ em, tuyên bố: “Vô số trẻ em sau đó hối hận rằng họ đã bị biến dạng và bắt đầu nhận ra thảm kịch rằng họ sẽ không bao giờ có thể, ví dụ, trở thành người mẹ” (Radar Armenia)
Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Hegseth sẽ đến thăm biên giới với Mexico trong chuyến đi đầu tiên kể từ khi nhậm chức, là dấu hiệu mới nhất cho thấy củng cố biên giới sẽ là ưu tiên của quân đội Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Trump (Reuters)
Tổng quan về các sắc lệnh hành pháp nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump cho đến nay: Di trú Tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico. Cấm tị nạn cho những người nhập cư vượt qua biên giới phía nam. Chỉ đạo Bộ Quốc phòng ưu tiên đóng cửa biên giới, mở rộng giam giữ, và triển khai 1.500 binh sĩ. Tạm dừng tiếp nhận người tị nạn để có thể đánh giá an toàn đầy đủ. Khôi phục chính sách “Ở lại Mexico” đối với những người xin tị nạn. Ra lệnh chấm dứt quyền công dân theo di truyền cho con cái của cha mẹ không phải là công dân. Có động thái phân loại các băng đảng tội phạm là các tổ chức khủng bố. Áp dụng Đạo luật Kẻ thù Người nước ngoài đối với các thành viên băng đảng nước ngoài. Ra lệnh áp dụng án tử hình đối với những người nhập cư không có giấy tờ phạm một số tội nhất định.
Chính sách về khí hậu Ra lệnh cho Hoa Kỳ rút khỏi thỏa thuận khí hậu Paris.
Phá thai Khôi phục sự tham gia của Hoa Kỳ vào các hiệp ước chống phá thai. Khôi phục Chính sách Thành phố Mexico, cắt giảm nguồn quỹ cho các nhóm nước ngoài khuyến khích phá thai.
Chính sách quân sự và giới tính Phục hồi binh sĩ đã xuất ngũ vì từ chối tiêm vắc-xin COVID-19. Xóa bỏ các yêu cầu về đa dạng, công bằng và hòa nhập [DEI]. Hạn chế nghĩa vụ quân sự chuyển giới dựa trên giới tính khi sinh. Đảo ngược chính sách của Biden cho phép binh sĩ chuyển giới.
Các khoản Tài trợ và Khoản vay của liên bang Tạm dừng tất cả các khoản tài trợ và khoản vay của liên bang để đánh giá chương trình.
Lực lượng Lao động liên bang Ra lệnh cho phép nhân viên liên bang trở lại làm việc toàn thời gian. Đóng băng tuyển dụng, ngoại trừ quân sự, nhập cư, an ninh quốc gia, và an toàn công cộng. Phục hồi Biểu F, giúp sa thải nhân viên chính phủ dễ dàng hơn.
Chính sách Đa dạng và Giới tính Loại bỏ tất cả các chương trình và văn phòng DEI [đa dạng, công bằng và hòa nhập] của liên bang. Cho nhân viên DEI nghỉ phép có lương trong khi chờ đóng cửa văn phòng. Ra lệnh đánh giá các nhà thầu cung cấp đào tạo DEI. Hủy bỏ lệnh Cơ hội Việc làm Bình đẳng năm 1965. Định nghĩa giới tính hợp pháp là nam hoặc nữ trên các tài liệu chính thức. Cấm nhận dạng giới tính và đại từ ưa thích trong các cơ quan liên bang.
Chuẩn bị Lệnh Cấm Đi lại Ra lệnh đánh giá quy trình thẩm định nước ngoài, thiết lập lệnh cấm đi lại có thể có từ các quốc gia được coi là rủi ro.
Năng lượng & Môi trường Tuyên bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng quốc gia để mở rộng sản xuất và bãi bỏ các quy định. Thúc đẩy hoạt động khoan dầu khí tại Alaska và các khu vực ngoài khơi. Tạm dừng bán hợp đồng cho thuê điện gió ngoài khơi. Gỡ bỏ lệnh đóng băng xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng.
Tổ chức Y tế Thế giới [WHO] Bắt đầu rút Hoa Kỳ khỏi Tổ chức Y tế Thế giới.
Ngày 6 tháng 1, Ân xá Đã ân xá cho khoảng 1.500 người ủng hộ Tổng thống Trump bị kết án vì cuộc bạo loạn ở Điện Capitol năm 2021.
Công nghệ & Hiệu quả Chính phủ Trì hoãn thực thi lệnh cấm TikTok 75 ngày. Thành lập Bộ Hiệu quả Chính phủ để cắt giảm chi tiêu của chính phủ (Reuters)
Vương quốc Anh sẽ ban hành luật đầu tiên trên thế giới về việc sử dụng AI [trí tuệ nhân tạo] để tạo ra hình ảnh lạm dụng tình dục trẻ em là bất hợp pháp (Reuters)
Vương quốc Anh sửa đổi Dự luật Dữ liệu, khiến việc tạo ra hình ảnh rõ ràng của ai đó bằng AI mà không có sự đồng ý của họ là bất hợp pháp, những người vi phạm đối diện với tiền phạt không giới hạn hoặc án tù (Reuters; Gov.uk)
Các chuyên gia EU cảnh báo: Các đột biến cúm gia cầm mới có thể thích nghi với con người và làm tăng nguy cơ, với các cơ quan kêu gọi chuẩn bị tốt hơn và chia sẻ nhiều thông tin hơn (Euronews)
Các khoa học gia phát hiện henipavirus đầu tiên tại Bắc Mỹ, ở chuột chù [động vật hữu nhũ như chuột chũi] tại Alabama [Hoa Kỳ], làm dấy lên nỗi lo sợ về đại dịch, vì henipavirus có tỷ lệ tử vong cao tại các khu vực khác (SciTechDaily)
Nigeria ghi nhận 214 ca được xác nhận sốt Lassa, với 39 ca tử vong trên 10 tiểu bang từ ngày 30 tháng 12 năm 2024 đến ngày 19 tháng 1 năm 2025 (Premium Times)
Bệnh phấn trắng tấn công cây việt quất đang lan rộng khắp thế giới, do nấm Erysiphe vaccinii gây ra, tạo ra một lớp phấn trắng trên bề mặt của cây làm gián đoạn khả năng hấp thụ ánh sáng mặt trời và lấy đi các chất dinh dưỡng thiết yếu (Earth.com)
“Một đại dịch toàn cầu cực kỳ dữ dội”: Bệnh do ký sinh trùng Scuticociliate tiêu diệt nhím biển trên toàn thế giới khi các khoa học gia do Israel dẫn đầu chạy đua để theo dõi và hạn chế sự lây lan của nó trong các hệ sinh thái rạn san hô quan trọng (SciTechDaily)
Các bác sĩ Hoa Kỳ phát hiện nồng độ vi nhựa cao bất thường trong nhau thai của trẻ sinh non, cho thấy mối liên hệ tiềm ẩn giữa nhựa và sinh non ở phụ nữ mang thai (Gujarat Samachar)
Úc: Một người chết, hàng ngàn người được kêu gọi sơ tán khi Tiểu bang Queensland chiến đấu với lũ lụt cách Brisbane 500 km [310 dặm] về phía bắc (Reuters)
Động đất mạnh 5,7 độ Richter tấn công Ecuador; không có báo cáo về thương vong hoặc thiệt hại nào (Reuters)
Hiện tượng san hô bị tẩy trắng đã đạt đến mức “thảm khốc” tại Rạn san hô Great Barrier, với một số loài san hô bị tử vong 95% trong đợt san hô chết tồi tệ nhất từng được ghi nhận, nghiên cứu cho thấy (Earth.com)
Điểm tới hạn thảm khốc tại Greenland đã đạt đến khi các hồ nước trong xanh chuyển sang màu nâu và giải phóng carbon dioxide vào mùa hè, nghiên cứu mới phát hiện (LiveScience)
Sử dụng AI [trí tuệ nhân tạo] có tác động tiêu cực đến thiên nhiên, bao gồm tiêu thụ nhiều nước để làm mát các trung tâm dữ liệu và phát thải CO2 lớn từ việc sử dụng điện. Dưới đây là 5 mẹo thực tế để giảm lượng khí thải carbon AI của bạn: 1) Suy ngẫm Trước khi Sử dụng AI – Đánh giá xem AI có thực sự cần thiết cho từng nhiệm vụ hay không, và lựa chọn các giải pháp thay thế đơn giản hơn như tìm kiếm trên web khi có thể; 2) Chọn các Mô hình Hiệu quả – Sử dụng các mô hình AI nhỏ hơn như GPT-3.5 cho các nhiệm vụ cơ bản, dành riêng các mô hình nâng cao cho các nhu cầu phức tạp; 3) Tái sử dụng Phản hồi – Lưu và tái sử dụng các câu trả lời do AI tạo ra để giảm thiểu các phép tính; 4) Giới hạn Độ dài Đầu ra – Giữ cho các câu trả lời ngắn gọn, chẳng hạn như bằng cách đưa ra giới hạn từ cho AI, để giảm mức tiêu thụ năng lượng và cải thiện hiệu quả; 5) Yêu cầu Hàng loạt – Nhóm nhiều câu hỏi thành một yêu cầu duy nhất để giảm mức sử dụng năng lượng và cải thiện tính bền vững (Tilburg.ai)
Trồng những khu vườn mưa có thể giảm lũ lụt bằng cách hấp thụ dòng chảy ở các vùng trũng nông đầy đất, ngăn chặn hệ thống cống rãnh tràn ngay vào các tuyến đường thủy. Chúng cũng có thể lọc các chất ô nhiễm và hạ thấp nhiệt độ xung quanh đồng thời làm đẹp không gian đô thị (The Guardian)
Các nghiên cứu gia tại Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc chuyển đổi carbon dioxide thành thực phẩm bổ dưỡng với sản lượng protein 74% (Interesting Engineering)
Hình dạng của electron được tiết lộ lần đầu tiên nhờ tiến bộ lớn trong vật lý lượng tử, có liên quan đến mọi thứ từ khoa học thông tin lượng tử đến sản xuất điện tử (Earth.com)
Câu nói khích lệ trong ngày: “Bất cứ điều gì đáng giá đều phải trả giá; và cái giá luôn là công sức, sự kiên nhẫn, tình thương, sự hy sinh bản thân – không phải tiền giấy, không phải lời hứa trả nợ, mà là vàng của sự phục vụ thật sự”. – John Burroughs